Một trò chơi ngồi, không đạo cụ, không thắng thua, chỉ cần có tiếng cười và đôi chân duỗi dài.

Bạn còn nhớ trò chơi này chứ?

“Nu na nu nống
Cái cống nằm trong...”

Chỉ cần một khoảng sân, vài đứa trẻ, một câu đồng dao nghe lạ tai và những đôi chân duỗi ra, “Nu na nu nống” là một trong những trò chơi dân gian đơn giản nhất nhưng đầy tính kết nối.

🧒 Không cần chạy nhảy.
🪶 Không cần phân thắng thua rõ ràng.
🎶 Không cần hiểu cả câu hát.

Vậy mà lại đủ để khiến một buổi chiều trôi qua trong tiếng cười và tiếng hát.

Từ 3–6 người hoặc hơn, ngồi thành hàng hoặc vòng tròn.

Mỗi người duỗi một hoặc hai chân về phía trung tâm.

Một người làm “trưởng trò”, vừa hát câu: “Nu na nu nống, cái cống nằm trong...” vừa dùng tay chỉ vào từng bàn chân theo nhịp câu hát.

Chân trúng vào tiếng cuối “trong” sẽ phải rụt lại.

Vòng chơi tiếp tục cho đến khi chỉ còn một người cuối cùng → người đó làm trưởng trò tiếp theo.

🎯 Trò chơi giúp luyện phản xạ đơn giản, kỹ năng quan sát và tạo không khí gần gũi, thoải mái giữa người chơi.

Một câu hỏi tưởng chừng dễ, nhưng hóa ra… khó không tưởng.

📚 Ngô Quý Sơn, tác giả cuốn Jeux d’enfants du Vietnam (1943), đã cố công tìm hiểu nhưng vẫn không thể giải mã ý nghĩa thật sự của cụm từ “nu na nu nống”.

📖 Theo Việt Nam Tự điển (Hội Khai Trí Tiến Đức, 1931), “nu na” được định nghĩa là:
"Một trò chơi trẻ con ngồi duỗi chân, đếm lần lượt đến lượt mình thì rụt chân lại."

Và thú vị hơn, “nu na” còn có nghĩa là ngồi thong thả, nhàn hạ như cách những đứa trẻ tụ lại chơi một cách thư thái, chẳng cần gấp gáp.

🈶 Một số học giả hiện đại đưa ra giả thuyết rằng “nu na” có thể bắt nguồn từ chữ Hán “奴那” (nô na), nghĩa là người hầu được nghỉ chơi nhưng không có dẫn chứng thuyết phục nào được xác lập chắc chắn.

🌀 Vậy có thể nói: "nu na nu nống" là một câu vô nghĩa... nhưng đầy nghĩa. Bởi lẽ, nó được ghi nhớ không vì ngữ nghĩa mà vì cảm giác thân thuộc, kết nối, và vui vẻ.

“Nu na nu nống” là một trò chơi ngồi ít vận động, nhưng lại nhiều chiều sâu:

📌 Về mặt xã hội:
Trò chơi giúp trẻ học cách chia sẻ không gian, chờ đợi đến lượt, và không có ai bị loại bỏ.
Là hình thức giao tiếp thể chất thông qua cử chỉ, ánh mắt và tiếng hát – thứ mà ngày nay dần mai một vì màn hình.

📌 Về mặt văn hóa:
Là một trong những trò chơi điển hình của đồng dao Việt Nam – phản ánh cách trẻ em hấp thụ tiếng Việt thông qua nhịp điệu, vần điệu.
Trò chơi tồn tại trong nhiều vùng miền, gần như không đổi qua hàng thế hệ – cho thấy sức sống bền bỉ của nó trong văn hóa dân gian.

📌 Về mặt tâm lý:
Giúp trẻ xây dựng nhận thức về vòng luân hồi – đi và rút, học cách chấp nhận kết quả một cách nhẹ nhàng.
Đối với người lớn, “nu na nu nống” như một liều hồi ức, đưa ta về lại nơi tuổi thơ trong trẻo.

Trong thời đại của điện thoại thông minh và các game online, những trò chơi như “Nu na nu nống” đang bị lãng quên nhanh chóng. Không còn những khoảng sân rộn ràng tiếng cười, không còn những bàn chân nho nhỏ rụt lại theo câu hát ngộ nghĩnh.

💡 Nhưng nếu chúng ta không giữ, không nhắc lại, liệu một ngày nào đó chính cái cảm giác vô tư, thân mật khi ngồi sát nhau có còn nữa?

Một trò chơi không cần thắng thua.

Một bài đồng dao không cần nghĩa rõ.

Một ký ức không ai giải thích được nhưng ai cũng nhớ.

Chỉ cần thế, “Nu na nu nống” đã đủ để trở thành một di sản văn hóa sống động.

Không chỉ là ký ức của trẻ em mà còn là bài học cho người lớn: “Hạnh phúc đôi khi nằm ở sự vô nghĩa, nhưng lại đầy ý nghĩa.”